In zijn memoires wijdt Henry Van de Velde (1863-1957) verschillende pagina's aan het Antwerpse muziekleven uit zijn jeugd. In die herinneringen aan zijn jeugdjaren speelt Peter Benoit (1834-1901) een belangrijke rol. Benoit, die vaak bij de familie Van de Velde aan huis kwam, toonde een welwillende belangstelling voor de muziekstudies van de jonge Henry die zo een tijd lang 'dans un état d'exaltation' verkeerde.
Van de Velde zou de muziek achter zich laten en een internationaal gereputeerd beeldend kunstenaar, ontwerper en architect worden. In die hoedanigheid kon hij vele jaren later zijn belangstelling voor muziek en zijn bewondering voor Benoit vorm geven in een monument dat in 1934 ter gelegenheid van het eeuwfeest van de componist werd ingehuldigd.
Het gedenkteken kende een lange voorgeschiedenis - een eerder ontwerp van Emile Vloors werd nooit gerealiseerd - en het monument zou ook een pijnlijk 'Nachleben' kennen.