Topstukken
Bij ministerieel besluit van 24 april 2012 (gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad van 8 juni) worden drie werken uit de bibliotheek opgenomen op de lijst van het roerend cultureel erfgoed van de Vlaamse Gemeenschap, in de afdeling individuele voorwerpen, afdeling cultuurhistorisch erfgoed. (de 'Topstukkenlijst'). Het betreft de Dodecachordon (1547) van Henricus Glareanus (1488-1563), het Troisième livre de pièces de clavecin (na 1744) van Josse Boutmy (1697-1779) en het Beiaardboek (1746) van Joannes de Gruijtters (1707-1772). Hieronder vindt u de per topstuk de motivatie:
*Joannes de Gruijtters, Beiaardboek Dit autografische manuscript van de Antwerpse stadsbeiaardier Joannes de Gruijtters is een unieke bron voor de beiaardpraktijk aan de Antwerpse Onze-Lieve-Vrouwekathedraal en, in het algemeen, een bijzonder waardevolle bron voor de hand gespeelde profane beiaardmuziek uit de achttiende eeuw. De keuze van de werken en de verschillende manieren van adapteren aan de beiaard, zorgen voor een unieke, eigentijdse kijk op de nationale en internationale muziek van de eerste helft van de achttiende eeuw. Bovendien wordt het repertoire uit de Gruijtters beiaardboek momenteel nog gespeeld, bewerkt en (gedeeltelijk) gepubliceerd.
*Josse Boutmy, Troisième livre de pièces de clavecin Klavecinist-componist Josse Boutmy, een schakelfiguur in een belangrijke dynastie van musici, was decennia lang toonaangevend in het Brussels religieuze en seculiere muziekleven. Als componist maakte hij vooral naam met zijn klavecimbelmuziek, waarin hij een eigen synthese maakt van Franse, Duitse en Italiaanse stijlkenmerken. Van zijn Troisième livre zijn nog slechts twee exemplaren bekend, waarvan dit als enige in Europa. Het betreft een zeldzaam exemplaar, essentieel voor de studie van de klaviermuziek in de Zuidelijke Nederlanden. De intekenlijst met 106 namen is belangrijk voor de kennis van de distributie en receptie van deze klavecimbelsuites die een bijzondere artistieke waarde hebben.
*Henricus Glareanus, Dodecachordon Dit exemplaar van de Dodecachordon van de Zwitserse muziektheoreticus Henricus Glareanus is volstrekt uniek vanwege de talrijke eigenhandige annotaties, aanvullingen en correcties van de auteur. Vermits deze notities alleen in dit exemplaar voorkomen, zijn ze van cruciaal belang voor de studie van de evoluerende inzichten en theorieën van Glareanus, een van de belangrijkste muziektheoretici uit de renaissance (schakelfunctie). Deze 'Antwerpse Dodecachordon' heeft een bijzondere provenance : het was Glareanus' eigen werkexemplaar en werd samen met zijn privébibliotheek verkocht aan de Augsburgse kanunnik Johann Egolph von Knöringen (1537-75). Daarvan getuigt een bijzonder fraai , paginagroot ex-libris. Later verhuisde de bibliotheek naar Ingolstadt (1573), Landshut (1800) en uiteindelijk naar de universiteitsbibliotheek in München. Dit bijzondere, gave exemplaar werd in 1879 gekocht door de Vlaamse componist, musicoloog en collectioneur Léon de Burbure de Wesembeek (1812-1889) en kwam na diens dood in de Antwerpse conservatoriumbibliotheek terecht. Dit belangwekkende muziektraktaat bevat ook composities van, onder anderen, Pierre de la Rue, Jacobus Obrecht en Hayne van Ghizeghem.
Het beiaardboek van de Gruijtters is volledig gedigitaliseerd en kan vanuit de bibliotheekcatalogus geconsulteerd worden (http://anet.ua.ac.be/record/opacdkvc/c:lvd:6794347/N)). Boutmy's klavecimbelboek wordt binnenkort als facsimile gepubliceerd en de Dodecachordon is momenteel het voorwerp van een doctoraatsonderzoek aan de Ludwig-Maximilians-Universität in München. Binnenkort zullen ook twee collecties uit de bibliotheek aan de topstukkenlijst worden toegevoegd.
