Les cloches du village (Guirlande lyrique n°6)

Nota
1. De bundel Guirlande lyrique is het eerste werk van Benoit dat werd uitgegeven. Hij moet in het begin van november 1854 verschenen zijn. Een brief van 03/11/1854 aan zijn ouders vermeldt namelijk het volgende:

Mes mélodies (6) sous le titre Guirlande Lyrique Op. 1 par Benoit viennent de paraître, vous les aurez sous peu … Les mélodies dans lesquelles se trouve la dédicace faite à M. Vandenbroucke ne paraîtront que dans quelques semaines. Alors je réunirai les 12 Mélodies et je les lui enverrai.

Dit laatste slaat wellicht op de later verschenen Douze pensées naïves. De melodieën waarover sprake is in een brief van 28/06/1854 slaan wellicht ook op de Guirlande lyrique:

Ce soir je dois aller chez ce dernier (Victor Hanssens). Schott, l’éditeur de musique y sera: je lui jouerai quelques mélodies, M. Hanssens dira qu’il doit les graver et tout sera dit.

In dat geval valt de compositie voor einde juni 1854. Op het titelblad is de naam van de tekstdichter gespeld als Michaïls. De zes melodieën zijn afzonderlijk gepagineerd.

2. Clément Philippe François Michaëls (1821-1887) was bureauchef bij de administratie van de goshuizen van Brussel. Hij is de auteur van verschillende toneelwerken (zie: Biographie Nationale: Dictionnaire des Ecrivains belges et catalogue de leurs publications 1830-1880, Tome II E-M, Bruxelles, 1892, p. 676-677, met werkenlijst). Hij wordt onder meer vermeld als auteur samen met Jacques Kats van De engel des huisgezins, verschenen in 1853. Michaëls fils was vrijmetselaar en schreef brochures zoals Guerre aux Jésuites en Morale des francs-maçons. Verder schreef hij de teksten voor verschillende cantates voor de Romeprijs. (Zie ook: J. Kuypers, Jacob Kats, agitator, p. 234.)

3. Op het concert dat Benoit gaf te Waregem op 04/09/1854 en waarvan het programma bewaard bleef in autografisch handschrift, gedagtekend op 28/08/1854 (AMVC 2806) werd als tweede nummer van het tweede deel Les Cloches du Village, Caprice, composé et exécuté par Mr Benoit uitgevoerd. Hieruit leidde Pols (p. 37) af dat het om een pianowerk ging. Vermoedelijk was dit een andere benaming voor Cloche et Carillon en verwarde Benoit in haast de titel van het vroegere werk met deze van de melodie die hij rond dat tijdstip componeerde. Aan ditzelfde concert werd immers ook deelgenomen door Mlle Sasse, chanteuse, de later beroemd geworden Marie Sasse (1838-1907). Mogelijk, hoewel in het vermelde handschrift niet uitdrukkelijk aangegeven, vertolkte zij dan ook dit stuk, tenzij Benoit er een pianoversie van speelde die niet werd bewaard. (LL)



Uitgelicht: Messe solenelle (1860)

Op 22 april 1860 voltooide Benoit zijn Messe solenelle in Parijs, waar hij toen verbleef met een stipendium als laureaat van de Prix de Rome. Terwijl hij in Parijs tevergeefs probeerde een opera uitgevoerd te krijgen, wilde hij zich op het thuisfront als componist van religieuze muziek manifesteren.

Niettegenstaande Benoit in Parijs veel ontgoochelingen kende omdat de deuren van de operahuizen gesloten bleven, geloofde hij sterk in de kwaliteit van zijn composities. Nadat hij zijn Messe solennelle had beëindigd, drukte hij een maand later in een brief aan zijn broer Constant zijn vertrouwen in het werk uit: J’ai beaucoup de confiance dans mon travail – c’est une œuvre conçue très sérieusement, que j’ai méditée longtemps et que j’ai tâché d’exprimer le plus grandement possible. J’ai traité la messe au point de vue du drame religieux, de Dieu, tel que je le sens et puis aussi au point de vue philosophique (…).

Lees hier de Nederlandse inleiding die het Studiecentrum voor Vlaamsemuziek liet uitgeven bij Höflich Music Publisher.